Cynarski Marian (1880–1927), sędzia, prezydent m. Łodzi. Ur. w Warszawie 21 IV w rodzinie urzędniczej. Syn Jana, b. urzędnika Zarządu Kolei Nadwiślańskiej, a następnie kasjera Banku Handlowego w Warszawie, i Antoniny z Żurkowskich. Gimnazjum V filologiczne skończył w r. 1898, wydział prawny uniwersytetu ze stopniem kandydata praw w r. 1902. Aplikację sądową odbył w Sądzie Okręgowym jako kandydat posad sądowych i sekretarz Sądu. W l. 1906–7 był zastępcą sędziego śledczego w Żyrardowie. Brał bardzo czynny udział w życiu społeczno-narodowym, założył Tow. Artystyczno-Literackie i był współzałożycielem Klubu Narodowego. Ówczesne władze rosyjskie zwróciły uwagę na żywą działalność C-go. Już w październiku r. 1907 odwołano go z Żyrardowa i przeniesiono do Sądu w Radomiu, gdzie był zastępcą sędziego śledczego do r. 1910. Służył w Końskich, Opatowie, Sandomierzu i innych miastach. Ogólne zebranie Wydziału Sądu wybrało go na sędziego śledczego do Opoczna, lecz nie otrzymał zatwierdzenia, jako »niebłagonadiożnyj« i musiał wyjechać do Rosji, gdzie przebywał lat siedem do r. 1917 w gubernii stawropolskiej i permskiej, po czym udał się do Petersburga, gdzie był naczelnikiem biura Głównego Komitetu Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny. W lipcu r. 1918 C. wrócił do Polski i został mianowany przez Radę Regencyjną sędzią śledczym m. Łodzi. W lipcu r. 1919 został sędzią Sądu Okręgowego w tym mieście i piastował urząd ten do wyboru na prezydenta miasta. Zasiadał w zarządzie, a później w Radzie Nadzorczej w Spółdzielni Pracowników Państwowych w Łodzi, w zarządzie Tow. Prawniczego, był wiceprezesem Polskiej Macierzy Szkolnej, członkiem honorowym Ligi Morskiej i Rzecznej, członkiem zarządu Polskiego Klubu Artystycznego, wiceprezesem Klubu Narodowego, członkiem Rady Naczelnej związku ludowo-narodowego oraz czasowo prezesem Oddziału Łódzkiego tegoż związku. Z zamiłowaniem oddawał się pracy pedagogicznej: wykładał w gimnazjach żeńskich historię Polski, psychologię, logikę i prawoznawstwo. W maju r. 1923 wybrany został radnym m. Łodzi, a 24 VII t. r. prezydentem miasta. Na tym stanowisku 14 IV 1927 zginął z ręki skrytobójcy. Jako prezydent Łodzi krzewił oświatę i kulturę, dbał o wygląd estetyczny Łodzi. Interesował się sztukami pięknymi, literaturą, malarstwem, architekturą. Był inicjatorem nagrody literackiej miasta Łodzi i założycielem Archiwum Miejskiego.
Portrety i fotografie znajdują się w zbiorach Archiwum Miejskiego w Łodzi.
Śp. Marian Cynarski, prezydent m. Łodzi, »Rocznik Łódzki«, Łódź 1928, I; Śp. prezydent Marian Cynarski, »Dziennik Zarządu m. Łodzi« 1927, r. IX, nr 16; prasa codzienna łódzka i warszawska z kwietnia r. 1927.
Roman Kaczmarek